AANSPRAKELIJKHEID VAN SCHOLEN VOOR LETSELSCHADE VAN LEERLINGEN
Het Handboek Personenschade is sinds jaar en dag hét naslagwerk op het gebied van personenschade. Het handboek is van hoog juridisch niveau, maar kent een praktische insteek. Sinds 2010 schrijf ik hierin een hoofdstuk over de aansprakelijkheid van scholen voor schade van leerlingen door ongevallen, gymongevallen en pesten/misbruik/geweld. Medio 2022 verscheen het bijgewerkte hoofdstuk (Wolters Kluwer 2022, p. 2085-01 – 2085-79).

CORONA, ONDERWIJS EN ART. 3 IVKR
De corona-maatregelen hebben veel negatieve impact op kinderen en jongeren (gehad), reden waarom ik in een column aandacht vraag voor art. 3 van het Verdrag inzake de rechten van het kind (School & Wet 2022-1, p.4).

Rellende jongeren & opnieuw een voorstel tot verruiming van de aansprakelijkheid van ouders.

Jeugdcriminaliteit, de daarbij veroorzaakte schade en de onverhaalbaarheid hiervan vormen een maatschappelijke zorg, maar het is de vraag of die zorg voldoende reden en rechtvaardiging is om de risicoaansprakelijkheid van álle ouders te verruimen, zoals op dit moment wordt voorgesteld. Dit artikel gaat over de voormalige, de huidige en de mogelijk toekomstige risicoaansprakelijkheid van ouders voor de schadeveroorzakende gedragingen van hun kinderen. (Tijdschrift voor Vergoeding Personenschade 2021/3, p. 89-96).

Een diploma met risico op aansprakelijkheid? De pabo en de veiligheid van het spelende kind

Samen met Bastiaan Goedhart schreef Brechtje Paijmans dit artikel over de soms wel erg flexibele pabo-opleidingen. Die flexibiliteit kan tot gevolg hebben dat pabo-studenten weinig of geen onderwijs krijgen in bewegingsonderwijs, terwijl zij na hun afstuderen wel bevoegd zijn om bewegingsonderwijs te geven aan kleuters, en brede context-activiteiten aan alle leerlingen. Hoe (on)veilig is dat? En wat is hiervan het aansprakelijkheidsrisico?

Vallen en uitglijden;(g)een slipper slope?

Ongelukken zitten niet slechts in kleine hoekjes, maar liggen met enige regelmaat ook op ons te wachten op gladde vloeren en natte matten. Uitglijden en (bijna) vallen, het overkomt de meesten van ons weleens, gelukkig meestal zonder schadelijke gevolgen. Het kan echter ook leiden tot blijvende (letsel)schade en om die reden de vraag oproepen of een ander voor deze schade aansprakelijk is. Daarover gaat dit artikel. (Verkeersrecht 2021/1, p. 2-12)

Is aansprakelijkheid besmettelijk?

De corona-maatregelen (zoals mondkapjes) leiden tot meer geschillen tussen scholen en ouders. Leiden deze ook tot meer aansprakelijkheid? Ik schreef als redactielid van het tijdschrift School & Wet, hierover een column (School & Wet 2021-1, p.4).

Basisboek Onderwijsrecht (mede-auteur), derde herziene druk

Deze geactualiseerde versie van het in 2014 voor het eerst verschenen basisboek is een algemene, compacte en praktijkgerichte inleiding op het onderwijsrecht voor iedereen die meer wil weten over de juridische kaders in het primair en voortgezet onderwijs. Naast een beknopt overzicht van de belangrijkste onderwijswetten (WPO en WVO) en de rechtspositie van leerlingen, ouders, docenten, bestuur en medezeggenschapsraad, worden thema’s behandeld zoals de toelating en de verwijdering van leerlingen, de mate van aansprakelijkheid van onderwijsinstellingen en de verplichtingen bij leerlingen met een handicap of ondersteuningsbehoefte. Mede aan de hand van oordelen uit de rechtspraak en klachten of geschillencommissies wordt duidelijk gemaakt hoe invulling wordt gegeven aan het recht op onderwijs. (Basisboek Onderwijsrecht, Sdu uitgevers, september 2020)

Lerarentekort & LO: een extra risico?

Hoe werkt het lerarentekort door in het bewegingsonderwijs? Kan een school kiezen voor een onbevoegde docent in de gymzaal of moeten leerlingen minder gaan bewegen? Ik schreef als redactielid van het tijdschrift School & Wet, hierover een column (School & Wet 2020-1, p.4).

Eigen schuld, ook in kinderschoenen – kan het de schadevergoeding doen verminderen?

Brechtje Paijmans schetst samen met Anne Keirse uitgebreid de ontwikkeling en toepassing van het leerstuk van eigen schuld. De omstandigheid dat een benadeelde door zijn jeugdige leeftijd de gevolgen van zijn gedrag niet goed kan overzien, heeft gevolgen voor de schadedeling. Dit blijkt uit de rechtspraak over eigen schuld bij kinderen en tieners in het verkeer en vindt ook zijn weerslag in de rechtspraak búiten het verkeer. Ten slotte worden ook de gevolgen besproken van een eventuele bijdrage van ouders aan de schade van hun kind waarvoor een derde primair aansprakelijk is. (Letsel & Schade 2019/385, p. 35-56)

Aansprakelijkheid van scholen en organisaties. De rechtspraak

Een verzameling, ordening en samenvatting van 162 civielrechtelijke uitspraken over de aansprakelijkheid van scholen en andere organisaties in diverse situaties (ongevallen, gym- en sportongevallen, nazorg, sociale veiligheid, kwaliteit onderwijs, schorsing & verwijdering en zorgplicht jegens derden). (244 p.)

Kroniek: Aansprakelijkheidsrecht – de jongste loot aan de stam van de kronieken

Het tijdschrift School en Wet kent diverse kronieken, maar tot voor kort nog geen kroniek over de aansprakelijkheid van scholen. Dit is daarmee de eerste kroniek over dit onderwerp; veeleer een inleiding en toelichting op het onderwerp, als opmaat voor een tweejaarlijkse kroniek met recente rechtspraak en ontwikkelingen (School en Wet 2019-02, p. 18-27)

Foutje, (toch geen) discriminatie?

Het vonnis van de Haagse kantonrechter over de gestelde discriminatie vanwege het ongelukkig plannen van de schoolfotograaf op een dag tijdens het Offerfeest werd inmiddels vernietigd door het Gerechtshof Den Haag. Ik schreef, als redactielid van het tijdschrift School & Wet, hierover een column (School & Wet 2019-1, p. 4).

Aansprakelijkheid van scholen voor letselschade van leerlingen

Het Handboek Personenschade is sinds jaar en dag hét naslagwerk op het gebied van personenschade. Het handboek is van hoog juridisch niveau, maar kent een praktische insteek. Sinds 2010 schrijf ik hierin een hoofdstuk over de aansprakelijkheid van scholen voor schade van leerlingen door ongevallen, gymongevallen en pesten/misbruik/geweld. In december 2018 verscheen het bijgewerkte hoofdstuk (Wolters Kluwer 2018, p. 2085-01 – 2085-79).

Aansprakelijkheid school vanwege schoolfoto

Smartengeld voor het missen van een schoolfoto? De rechtbank in Den Haag wees deze vordering van ouders van twee Islamitische kinderen vorige zomer toe, omdat de schoolfotograaf was gepland op de dag van het Offerfeest, waardoor de kinderen vanwege moskeebezoek ontbraken op hun klassenfoto, de foto die ook in hun klaslokaal kwam te hangen.
In het tijdschrift School en Wet schreef ik hierover het artikel ‘Niet op de schoolfoto; tegen welke prijs?’, hier te downloaden:

En in het tijdschrift Jurisprudentie Aansprakelijkheid schreef ik hierover een noot, hier te downloaden:

Risico-angst. Wie is er bang?

De woorden ‘het Syrische meisje’ en ‘aansprakelijkheid’ boezemen scholen en leerkrachten angst in, angst voor strafrechtelijke vervolging en angst voor civielrechtelijke aansprakelijkheid.
Ik schreef, als redactielid van het tijdschrift School & Wet, hierover een column (School & Wet 2018-1, p.4).

Basisboek Onderwijsrecht (mede-auteur), tweede herziene druk

Het boek behelst een algemene, compacte en praktijkgerichte inleiding op het onderwijsrecht. Naast een beknopt overzicht van de belangrijkste onderwijswetten (WPO en WVO) en de rechtspositie van leerlingen, ouders, docenten, bestuur en medezeggenschapsraad, worden thema’s behandeld zoals de toelating en de verwijdering van leerlingen, de mate van aansprakelijkheid van onderwijsinstellingen en de verplichtingen bij leerlingen met een handicap of ondersteuningsbehoefte. Mede aan de hand van oordelen uit de rechtspraak en klachten- of geschillencommissies wordt duidelijk gemaakt hoe invulling wordt gegeven aan het recht op onderwijs. (Boek: Basisboek Onderwijsrecht, Sdu uitgevers, september 2017)

In pari delicto; als de pot de ketel verwijt

In het kader van het themanummer van het tijdschrift Maandblad voor Vermogensrecht over ‘ongewenst gedrag en privaatrecht’ schreef ik samen met Anne Keirse het artikel: ‘in pari delicto; als de pot de ketel verwijt’.

Als gedaagde en eiser op vergelijkbare wijze verwijtbaar hebben gehandeld, is het juridisch de vraag of het verwijt van eiser in hun onderlinge verhouding doel treft. Anders gezegd: kan de gedaagde dader ter afwering van zijn aansprakelijkheid een beroep doen op het eveneens onbetamelijke handelen van de benadeelde eiser? Een juridische versie van het spreekwoord over de pot en de ketel is het adagium ‘In pari delicto potior est condicio defendentis’: bij gelijke onbetamelijkheid is de situatie van de gedaagde sterker (MvV 2017/7-8, p. 207-219).

Gymongevallen, wanneer is een school aansprakelijk? Tien jaar later.

In 2007 verscheen in het tijdschrift Verkeersrecht mijn artikel over de aansprakelijkheid van scholen voor gymongevallen, naar aanleiding van het arrest SKOL/Van Tol, over Pascal, een brugklasser met een visuele handicap die een zweefkoprol eigenlijk niet durfde te maken, maar dit toch deed nadat zijn docent lichamelijke opvoeding (docent LO) hem daarvoor ‘een colaatje’ als beloning in het vooruitzicht had gesteld. De zweefkoprol mislukte, Pascal kwam verkeerd terecht en in geschil was of de docent LO onzorgvuldig had gehandeld. Een deskundige LO was van mening dat dit zo was. In cassatie bleef het veroordelende arrest van het hof in stand.

Samen met Bastiaan Goedhart, deskundige LO, vond ik het interessant om – tien jaar later – te bezien hoe de aansprakelijkheid van scholen zich in deze periode heeft ontwikkeld, maar tevens hoe (de beoordeling van) deze aansprakelijkheid zich naar onze mening zou moeten ontwikkelen. Uitsluitend het gebruik van Kelderluik-criteria en/of een juridische beoordeling is onvoldoende; ook een vakinhoudelijke beoordeling van de gymles is geboden. Vandaar dat dit artikel is geschreven door zowel een jurist als een deskundige op het terrein van de lichamelijke opvoeding (LO). Beschikbaar via de website van Verkeersrecht (Verkeersrecht 2017/41).

Obesitas, een zorg voor scholen?

Obesitas is een groeiend probleem, ook bij (jonge) kinderen. Aangezien de basis voor een goede gezondheid wordt gelegd in de kindertijd is er begrijpelijkerwijs ook aandacht voor gezondheid in het onderwijs. Ik schreef, als redactielid van het tijdschrift School & Wet, een column over de vraag of scholen ook een zorg(plicht) hebben op dit terrein (School & Wet 2017-2).

Val of ongeval? Zorgplicht van scholen tijdens bewegingsonderwijs

Leren door vallen en opstaan. Bij spelen en bewegen is dit letterlijk één van de manieren waarop kinderen leren. Met een val hoeft dus niks mis te zijn, maar een ongeval probeert een docent lichamelijke opvoeding te voorkomen. Helaas lukt dat niet altijd. Ik schreef samen met Bastiaan Goedhart, deskundige LO, een artikel over gymongevallen in het tijdschrift School & Wet (2017-2, p. 5-14)

Aansprakelijkheid van scholen voor letselschade van leerlingen

Het Handboek Personenschade is sinds jaar en dag hét naslagwerk op het gebied van personenschade. Het handboek is van hoog juridisch niveau, maar kent een praktische insteek. Sinds 2010 schrijf ik hierin een hoofdstuk over de aansprakelijkheid van scholen voor schade van leerlingen door ongevallen, gymongevallen en pesten/misbruik/geweld. In april 2017 verscheen het bijgewerkte hoofdstuk (Wolters Kluwer 2017, p. 2085-01 – 2085-74).

Een ongeval tijdens de gymles: wie draait op voor de schade?

In opdracht van de PO-Raad wordt een serie artikelen geschreven over sport en bewegen in het onderwijs. Eén van deze PO-Raad Specials is een artikel van Marijke Nijboer over de aansprakelijkheid van scholen voor ongevallen tijdens bewegingsonderwijs. Een jurist van de KVLO en Brechtje Paijmans belichten daarin de juridische kant van gymongevallen. Brechtje Paijmans geeft voorts twee tips aan scholen voor de situatie dat een (gym)ongeval op school plaatsvindt.

Aansprakelijkheid hogeschool voor studievertraging studenten

Noot onder het tussenvonnis Rechtbank Midden-Nederland 2 maart 2016, ECLI:NL:RBMNE:2016:1013 (studenten/Hogeschool Utrecht), waarin de Hogeschool Utrecht aansprakelijk wordt geacht voor studievertraging van studenten Medische Hulpverlening. (Tijdschrift: Jurisprudentie Aansprakelijkheid 2016/83).

De verzwaarde stelplicht revisited

Artikel over de verzwaarde stelplicht. Op 4 april 2014 belastte de Hoge Raad in het arrest Reaal/Deventer voor het eerst een wegbeheerder met een verzwaarde stelplicht. Het arrest kreeg reeds de nodige aandacht vanwege de materiële aspecten van de kwalitatieve aansprakelijkheid ex art. 6:174 lid 2 BW, maar is ten minste zo interessant vanwege de procesrechtelijke elementen die het bevat. Het arrest vormde de aanleiding om in deze bijdrage de toepassing en de reikwijdte van de verzwaarde stelplicht te onderzoeken en vooral om de mogelijke sancties op het niet voldoen daaraan te bespreken. (Tijdschrift: Nederlands Tijdschrift voor Burgerlijk Recht (NTBR) 2016, afl. 1).

Sport en spel. In de verlenging?

Artikel over sport en spel. Een ongeluk tijdens sport en spel ontstaat gemakkelijk. Het vestigen van aansprakelijkheid van een medespeler is moeilijker. Sinds de bekende arresten Heeck/Nijgh enDekker/Van der Heide is het onomstreden dat deelnemers binnen sport of spel minder snel onrechtmatig handelen jegens elkaar dan wanneer zij zich buiten de context van deze sport of het spel zouden bevinden. In dit artikel wordt – aan de hand van zowel arresten van de Hoge Raad als veel feitenrechtspraak – onderzocht wanneer sprake is van een sport- of spelsituatie en voorts wanneer gedrag binnen sport of spel als onrechtmatig kwalificeert. (Tijdschrift: Letsel & Schade (L&S) 2015, afl. 4)

De nieuwe ‘Anti-pestwet’ voor het basis- en voortgezet onderwijs

Redactioneel. Per 1 augustus 2015 heeft het basis- en voortgezet onderwijs een nieuwe ‘anti-pestwet’ ten behoeve van de veiligheid van de leerlingen. Deze publiekrechtelijke wet verplicht de scholen om een veiligheidsbeleid te voeren, de veiligheid op school te monitoren en een persoon de taak te geven het beleid om pesten tegen te gaan te coördineren alsook te fungeren als aanspraakpunt. De Onderwijsinspectie is belast met het toezicht op de naleving daarvan. (Tijdschrift: Letsel & Schade (L&S) 2015, afl. 3)

Basisboek Onderwijsrecht (mede-auteur)

Hoofdstuk over de aansprakelijkheid van scholen jegens leerlingen. Het boek behelst een algemene, compacte en praktijkgerichte inleiding op het onderwijsrecht. Naast een beknopt overzicht van de belangrijkste onderwijswetten (WPO en WVO) en de rechtspositie van leerlingen, ouders, docenten, bestuur en medezeggenschapsraad, worden thema’s behandeld zoals de toelating en de verwijdering van leerlingen, de mate van aansprakelijkheid van onderwijsinstellingen en de verplichtingen bij leerlingen met een handicap of ondersteuningsbehoefte. Mede aan de hand van oordelen uit de rechtspraak en klachten- of geschillencommissies wordt duidelijk gemaakt hoe invulling wordt gegeven aan het recht op onderwijs. (Boek: Basisboek Onderwijsrecht, Sdu uitgevers, december 2014)

Aansprakelijkheid van scholen. De zorgplicht van scholen voor leerlingen: de praktijk

Praktisch boek voor scholen, ouders, leerlingen en verzekeringsmaatschappijen over de mogelijke aansprakelijkheid van scholen ten opzichte van leerlingen, meer specifiek ten aanzien van ongevallen, gymongevallen, pesten/misbruik/geweld en de kwaliteit van het onderwijs, gebaseerd op het proefschrift ‘De zorgplicht van scholen’ uit 2013 (Boek: “Aansprakelijkheid van scholen” (131 p.), Celsus juridische uitgeverij 2014, ISBN: 978-90-8863-136-8, HIER te bestellen)

Aansprakelijkheid van scholen voor letselschade van leerlingen

Het Handboek Personenschade is sinds jaar en dag hét naslagwerk op het gebied van personenschade. Het handboek is van hoog juridisch niveau, maar kent een praktische insteek. Sinds 2010 schrijf ik hierin een hoofdstuk over de aansprakelijkheid van scholen voor schade van leerlingen door ongevallen, gymongevallen en pesten/misbruik/geweld. In maart 2014 verscheen het bijgewerkte hoofdstuk (Kluwer 2014, p. 2085-01 – 2085-70)

Zorgplicht van scholen voor de kwaliteit van het onderwijs

Artikel over de aansprakelijkheid van scholen voor de eventueel falende kwaliteit van het onderwijs. (Tijdschrift Ars Aequi (AA) februari 2014)

De zorgplicht van scholen. De grondslag en reikwijdte van de civielrechtelijke zorgvuldigheidsnorm van scholen jegens leerlingen

Proefschrift over de civielrechtelijke zorgplicht van scholen jegens leerlingen, meer specifiek ten aanzien van ongevallen, gymongevallen, pesten/misbruik/geweld en de kwaliteit van het onderwijs, promotie Universiteit Utrecht op 17 mei 2013, promotor: prof.mr. I. Giesen

(Boek: “De zorgplicht van scholen” (482 p), Kluwer 2013, ISBN: 978-90-13-11535-2, HIER te bestellen)

Beweging in het aansprakelijkheidsrecht (mede-auteur)

Artikel door R. Rijnhout, E.F.D. Engelhard, I. Giesen, L.F.H. Enneking, J.M. Emaus, M.-J. van der Heijden, E.R. de Jong, A.L.M. Keirse, L.C.W.M. van Kessel, E.N.F.M. de Kezel, I. Koning, S.A. Kruisinga, S. Kulk en B.M. Paijmans. In deze bijdrage staat de vraag centraal waar binnen het Nederlandse aansprakelijkheidsrecht de ruimte ligt om tot beweging – en daarmee tot veranderingen – te komen (Tijdschrift: Nederlands Tijdschrift voor Burgerlijk Recht (NTBR) mei 2013)

Aansprakelijkheid van scholen.

Artikel naar aanleiding van HR 28 oktober 2011, NJ 2012, 199 (Beganovic/ROC van Twente) over de vraag of scholen gehouden zijn een verzekering te sluiten ten behoeve van hun leerlingen (Tijdschrift: School en Wet februari 2012)

Verkenningen binnen het letselschaderecht (mede-auteur)

Hoofdstuk ‘Aansprakelijkheid van scholen voor letselschade van leerlingen’ in het boek ‘Verkenningen binnen het letselschaderecht’ van de Vereniging van Letselschade Advocaten (LSA) gebaseerd op een lezing op het LSA-symposion d.d. 27 januari 2012 over de vraag in hoeverre scholen aansprakelijk zijn voor schade van hun leerlingen door ongevallen, gymongevallen, pesten/misbruik/geweld (Boek: LSA Verkenningen binnen het letselschaderecht, Sdu uitgevers 2012)

Educational malpractice’ als relatief nieuw fenomeen binnen het Nederlandse aansprakelijkheidsrecht (mede-auteur)

Artikel over de aansprakelijkheid van scholen voor de eventueel falende kwaliteit van het onderwijs, in rechtsvergelijkend perspectief, geschreven samen met mr. dr. C.W. Noorlander (Tijdschrift: Nederlands Tijdschrift voor Burgerlijk Recht (NTBR) 2011, afl. 6)

Annotatie voor het tijdschrift Jurisprudentie Aansprakelijkheid.

In hoeverre is een school aansprakelijk voor een onterechte verwijdering van een leerling?

Noot onder het vonnis Rb. Haarlem 25 november 2009, JA 2010, 38 (X/Stichting Katholiek Onderwijs Volendam), waarin een ten onrechte verwijderde leerling schadevergoeding vordert van zijn VO-school voor onvoldoende adequaat onderwijs in de periode dat hij was verwijderd alsook in de periode dat hij weer was toegelaten en een onderwijsachterstand had (Tijdschrift: Jurisprudentie Aansprakelijkheid 2010, 38)

Aansprakelijkheid van scholen

Het Handboek Personenschade is sinds jaar en dag hét naslagwerk op het gebied van personenschade. Het handboek is van hoog juridisch niveau, maar kent een praktische insteek. Sinds 2010 schrijf ik hierin een hoofdstuk over de aansprakelijkheid van scholen voor schade van leerlingen door ongevallen, gymongevallen en pesten/misbruik/geweld (Kluwer 2010, p. 2085-01 – 2085-135)

Gymongeval; stoeien met aansprakelijkheid

Artikel naar aanleiding van het vonnis Rb. Zwolle 22 april 2009, JA 2010, 4 (X/Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio Zwolle) over de vraag in hoeverre een school aansprakelijk is voor een gymongeval en of op een dergelijk gymongeval de bewijsrechtelijke ‘omkeringsregel’ kan worden toegepast (Tijdschrift: PIV Bulletin november 2009)

Aansprakelijkheid van scholen: kinderspel?

Artikel over de aansprakelijkheid van scholen voor schade van leerlingen (Tijdschrift: Beursbengel december 2009)

Asbest, scholen en aansprakelijkheid ten opzichte van leerlingen

Artikel naar aanleiding van het vonnis Rb. Utrecht 26 maart 2008, LJN: BC7697 (X/Scholenstichting St. Michaël) over de vraag in hoeverre scholen aansprakelijk kunnen zijn voor schade van leerlingen als gevolg van asbest in het schoolgebouw (Tijdschrift: PIV Bulletin april 2008)

Scholen, zorgplicht en aansprakelijkheid. De praktijk

Praktisch boekje over de aansprakelijkheid van scholen jegens leerlingen (Amsterdam: Delex 2008)


Annotatie voor het tijdschrift Jurisprudentie Aansprakelijkheid.

In hoeverre is een werkgever aansprakelijk voor de schade van een werknemer die van een trap is gevallen?

Noot onder het arrest HR 7 december 2007, LJN: BB5625 (Tahmasebi/Shell) over de vraag in hoeverre een werkgever aansprakelijk kan zijn voor huis-, tuin- en keukenongevallen (Tijdschrift: Jurisprudentie Aansprakelijkheid 2008, 33)


Annotatie voor het tijdschrift Jurisprudentie Aansprakelijkheid.

In hoeverre is een bezitter van een tijdelijke ijsbaan aansprakelijk voor de val van een schaatser?

Noot onder het vonnis Rb Rotterdam 16 juli 2008, LJN: BD7436 (X/Stichting All Year Round Events) over de risicoaansprakelijkheid voor een gebrekkige roerende zaak (Tijdschrift: Jurisprudentie Aansprakelijkheid 2010, 160)

Gymongevallen: wanneer is een school aansprakelijk?

Artikel naar aanleiding van het arrest HR 19 januari 2007, NJ 2007, 450 (SKOL/Van Tol) over een gymongeval bij het maken van een zweefkoprol, en breder over de vraag wanneer een school aansprakelijk is voor letsel van een leerling door een gymongeval (Tijdschrift: Verkeersrecht 2007, nr. 7/8)

Herbalans

Een visie op de rapporten van de Commissie Asser-Groen-Vranken over de fundamentele herbezinning van het Nederlands burgerlijk procesrecht (Boek: Ars Aequi Libri 2007)

Wetsvoorstel ter verruiming van de aansprakelijkheid van ouders voor kinderen

Artikel naar aanleiding van wetsvoorstel 2005/2006 – 30 519 om de risicoaansprakelijkheid van ouders voor schade door onrechtmatige daden van hun kinderen tot 14 jaar te verhogen naar onrechtmatige daden van hun kinderen tot 18 jaar (Tijdschrift: Aansprakelijkheid, Verzekering & Schade april 2007)

Aansprakelijkheid en scholen, waar liggen de grenzen?

Hoofdstuk in praktisch boekje over de aansprakelijkheid van scholen jegens leerlingen naar aanleiding van een seminar in het voorjaar van 2006 (Boek: Sdu uitgevers 2007)


Annotatie voor het tijdschrift Jurisprudentie Aansprakelijkheid.

In hoeverre is een school jegens een leerling aansprakelijk voor het pesten door een medeleerling?

Noot onder het vonnis Rb. ‘s-Hertogenbosch 14 februari 2007, JA 2007, 129 over de vraag in hoeverre een school aansprakelijk is voor schade van een leerling als gevolg van pesten door medeleerlingen (Tijdschrift: Jurisprudentie Aansprakelijkheid 2007, 129)

Van jeudigde vandalen en gevaarlijk overstekende kinderen

Artikel over de vraag in hoeverre ouders aansprakelijk zijn voor de schade die wordt veroorzaakt door hun kinderen (Tijdschrift: Ouranostra 2007, nr. 1)

De vrijwilliger lijdt schade

Hoofdstuk in praktisch boekje over de aansprakelijkheid van en voor vrijwilligers naar aanleiding van een seminar in het voorjaar van 2005 (Boek: Sdu uitgevers 2005)